جمهوری ترکیه عضو کنوانسیون پناهندگان ۱۹۵۱ و پروتکل ۱۹۶۷ است. بنابراین، مسئولیت کمک به پناه جویانی را که مشمول شرایط پناهندگی هستند، برعهده دارد. ترکیه اسکان مجدد در کشور سوم را به عنوان بهترین راه حل پایدار برای حمایت از پناهندگانی می داند که به دلیل حوادث ناگوار خارج از اروپا، وارد این کشور شده اند.
سیستم پناهندگی ملی ترکیه
ترکیه در پی اصلاحات قانونی و نهادی برای ایجاد یک سیستم پناهندگی ملی منطبق با استانداردهای بین المللی، اولین قانون پناهندگی خود را تصویب کرد. این قانون تحت عنوان قانون خارجی‌ها و حفاظت بین المللی، در آوریل سال ۲۰۱۳ میلادی، توسط پارلمان این کشور تأیید شد. قانون مذکور، در ۱۱ آوریل سال ۲۰۱۴ میلادی در ترکیه به اجرا درآمد. ارکان اصلی پناهنده پذیری کشور ترکیه بر‌اساس این قانون نهاده شده است. همچنین بر‌اساس آن، اداره کل مدیریت مهاجرت (DGMM) به‌عنوان نهاد اصلی، مسئول سیاست‌گذاری و رسیدگی به کلیه امور خارجیان در ترکیه، تأسیس شد. به علاوه ترکیه مقررات حفاظت موقت را در ۲۲ اکتبر سال ۲۰۱۴ میلادی تصویب کرد که حقوق و تعهدات کسانی که در ترکیه تحت حمایت موقت قرار می گیرند را تعیین می کند.
مراحل پناهندگی در ترکیه
دولت ترکیه حمایت‌های اصلی خود را در کشور ترکیه ارائه می‌دهد. بنابراین ثبت‌نام نزد مقامات ترک مهم‌ترین راه دسترسی به حقوق پناهندگی در کشور ترکیه است. انجام ثبت‌نام نزد مقامات مسئول، یک وظیفه مهم برای کلیه اتباع خارجی است که در ترکیه حضور دارند و به دنبال دریافت پناهندگی در این کشور هستند. چراکه ثبت‌نام، به حضور آنها در ترکیه وجهه قانونی می‌دهد. همچنین به آنها اجازه می‌دهد تا به خدمات عمومی دسترسی داشته باشند. ازهمه مهم‌تر، ثبت‌نام از پناه‌جو در برابر بازگشت اجباری وی به کشور مبدأ حمایت می‌کند. بر‌اساس قانون مربوط به اتباع خارجی و قوانین بین‌الملل، برای برخورداری از روند حمایت ترکیه، پناه‌جو ملزم است که به‌طور شخصی برای ثبت‌نام به اداره کل امور مهاجرت استانی (PDMM) این کشور مراجعه کند. پس از ثبت‌نام در اداره مهاجرت استانی و مطابق با قانون، پناه‌جو باید در شهری که برای او تعیین شده است اقامت کند.
مجازات مهاجرت غیرقانونی برای پناهندگی در ترکیه
به عنوان یک متقاضی حمایت بین‌المللی، اگر از طریق مهاجرت غیرقانونی وارد کشور ترکیه شده‌اید و یا به صورت غیرقانونی در این کشور ساکن هستید، مشمول مجازات کیفری خواهید شد. مگر اینکه دلایل موجهی برای ورود غیرقانونی خود داشته باشید.
پس از ثبت نام در اداره مهاجرت استانی، برای شخص پناه‌جو و سایر اعضای خانواده او کارت شناسایی صادر می شود. پس از اینکه پناه‌جو کارت شناسایی مخصوص پناه‌جویان را دریافت کرد، سکونت وی در ترکیه قانونی تلقی می شود. در کارت شناسایی، به هر شخص یک شماره شناسایی اتباع خارجی داده خواهد شد، که با عدد ۹۹ شروع می‌شود. این شماره شناسایی به پناه‌جو و اعضای خانواده‌ی او این اجازه را می‌دهد تا به برخی از خدمات و حقوق عمومی در ترکیه دسترسی داشته باشند.
وظیفه پناه‌جو در مقابل قوانین پناهندگی در ترکیه
پناهنده پس از دریافت کارت شناسایی مخصوص پناه‌جو، به طور منظم موظف به برقراری ارتباط با اداره مهاجرت شهری است که برای وی تعیین شده است. به این معنی، که وی باید به طور منظم طبق فواصل زمانی که اداره مهاجرت برای او تعیین می‌کند، خود را به اداره مهاجرت معرفی کرده و امضا و اثرانگشت خود را ارائه دهد. وظیفه به‌جا آوردن امضا در فواصل زمانی تعیین‌شده بسیار مهم است. مگر اینکه پناه‌جو دلیل معتبری ارائه کند که چرا قادر به انجام‌وظیفه امضای خود نبوده است. این امر، در روند اخذ پناهندگی در ترکیه اهمیت زیادی دارد و اگر توسط پناه‌جو رعایت نشود، اداره مهاجرت شهرستان تعیین شده می‌تواند از درخواست پناه‌جو برای دریافت پناهندگی و حمایت بین‌المللی، صرف نظر کند. حتی ممکن است پرونده پناهنده برای درخواست پناهندگی در دادگاه، مورد تجدیدنظر قرار بگیرد.
روند رسیدگی به درخواست پناهندگی در ترکیه
مقامات اداره کل مدیریت مهاجرت (DGMM)، مسئولیت اصلی دریافت درخواست حمایت بین‌المللی متقاضیان پناهندگی در ترکیه و ارزیابی آن را برعهده دارند. در زمان ثبت‌نام در اداره مهاجرت، از پناه‌جویان خواسته می‌شود که اطلاعات و دلایل خود را مبنی‌بر ترک کشور مبدأ و یا محل اقامت سابق خود ارائه دهند. همچنین از آنها خواسته می‌شود که تجربه‌های پس از خروج خود را از کشور مبدأ صادقانه بیان کنند.
روند مصاحبه پناهندگی در ترکیه
به‌طورمعمول، مصاحبه حضوری ۳۰ روز پس از ثبت‌نام پناه‌جو انجام می‌شود. البته این بازه زمانی می‌تواند مقداری طولانی تر شود. نکته مهم این است که پناه‌جو موظف است در تاریخی که برای مصاحبه تعیین‌شده است، در اداره کل مدیریت مهاجرت حضور پیدا کند. در برخی از مواقع، ممکن است نیاز به برگزاری مصاحبه تکمیلی نیز باشد.
ارزیابی درخواست پناهندگی در ترکیه
به‌طور‌کلی درخواست پناهندگی در ترکیه تا قبل از شش ماه، توسط اداره کل مدیریت مهاجرت ارزیابی می‌شود. هر‌چند که این بازه زمانی می‌تواند مقداری طولانی‌تر شود. درخواست‌هایی که از جانب یک خانواده مطرح می‌شوند، به‌عنوان یک درخواست واحد مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و نتیجه آن مبنی‌بر پذیرش و یا رد، برای کل اعضای خانواده قابل اجرا است.
درخواست تجدید نظر برای پناهندگی در ترکیه
اگر درخواست حمایت بین‌المللی پناه‌جو توسط اداره کل مدیریت مهاجرت و یا اداره مهاجرت استان تعیین شده رد شود، متقاضی می تواند درخواست رسیدگی دوباره بدهد. این درخواست باید ظرف ۱۰ روز پس از دریافت نتیجه به کمیسیون ارزیابی حمایت بین المللی ارسال شود و یا در ظرف ۳۰ روز پس از اعلام نتیجه به دادگاه اداری ارجاع داده شود. همچنین اگر درخواست پناه‌جو جزو پرونده‌های تسریع شده و یا غیرقابل قبول در نظر گرفته شده باشد، پناه‌جو می‌تواند در طی ۱۵ روز پس از اعلام نتیجه به دادگاه اداری مراجعه کند. اگر پناه‌جو در این مدت زمان تعیین شده درخواست تجدیدنظر نکند، تصمیم منفی، حکم قطعی و نهایی خواهد شد. چنانچه واقعاً مشمول دریافت پناهندگی هستید، می توانید برای طی روند تجدیدنظر از یک وکیل مهاجرت باتجربه در کشور ترکیه کمک بگیرید.
چه کسانی مشمول پناهندگی در ترکیه هستند؟
افرادی که در کشور خود به دلایل عقاید سیاسی، مذهبی، اجتماعی و غیره در کشور خود امنیت جانی ندارند و یا کشور آنها به دلیل جنگ‌های داخلی و یا خارجی برای زندگی امن نیست.
کارت سفید پناهندگی ترکیه چه کاربردی دارد؟
این کارت به افرادی تعلق می گیرد که مشمول پناهندگی در ترکیه هستند و کلیه اطلاعات شخصی و مذهبی آنها بر روی کارت درج می شود همچنین حاوی عکس شخص پناهنده است.
آیا افرادی که در کشور ترکیه پناهنده می شوند می‌توانند به کشور مبدا خود بازگردند؟
خیر. در صورتی که اشخاص پناهنده به هر دلیلی به کشور مبدا خود بازگردند، پناهندگی آنها لغو خواهد شد.
